استان بوشهر با مساحتی حدود ۲۷ هزار و ۶۵۳ کیلومتر مربع در جنوب غربی ایران قرار دارد و مرکز آن شهر بوشهر است.
این استان از شمال به استان خوزستان و قسمتی از کهگیلویه و بویراحمد، از جنوب به خلیج فارس و قسمتی از استان هرمزگان، از شرق به استان فارس و از غرب به خلیج فارس محدود است.
استان بوشهر با خلیج فارس بیش از ۶۰۰ کیلومتر مرز دریایی دارد و از اهمیت سوق‌الجیشی و اقتصادی قابل توجهی برخوردار است.
بر اساس آخرین تقسیمات سیاسی کشور، استان بوشهر مشتمل بر ۸ شهرستان، ۱۷ بخش، ۱۳ شهر، ۳۶ دهستان و ۶۰۰ آبادی دارای سکنه است. شهرستان‌های استان بوشهر عبارتند از: بوشهر، تنگستان، دشتستان، دشتی، دیر، دیلم، کنگان و گناوه.
هوای معتدل پاییز و زمستان، چشمه‌های آب معدنی، سواحل دریای مشهور و زیبای خلیج فارس، جزیره‌های متعدد، تالاب‌های کم نظیر و ارزشمند، ویژگی‌های ژئومورفولوژی و زمین‌شناسی منحصر به فرد، پوشش گیاهی نواحی گرمسیری، جانوران خاص مناطق خشکی و دریایی همراه با جاذبه‌های تاریخی و اجتماعی در این منطقه؛ همگی دست به دست هم داده و یکی از پرجاذبه‌ترین نواحی طبیعی جمهوری اسلامی ایران را به وجود آورده است.
رودخانه‌های متعددی در این استان جریان دارند که سواحل آن‌ها را می‌توان جزو جاذبه‌های طبیعی و مهم استان به شمار آورد. علاوه بر این چشمه‌های آب گرم استان از مکان‌های جالب توجه استان هستند از جمله چشمه آب گرم نیلو و چشمه آب گرم گنویه اهمیت بیش‌تری دارند.
جزیره خارگ که در نزدیکی شهرستان گناوه واقع شده، از مهمترین جاذبه‌های طبیعی منطقه و یکی از جزایر زیبای خلیج فارس به شمار می‌آید. این جزیره از مناطق بسیار قدیمی منطقه بوده و دارای آثار تاریخی متعددی است.
بناهای تاریخی و قدیمی زیادی که در سراسر استان وجود دارند، باعث رونق جهانگردی در این منطقه شده اند. این بناها شامل مساجد، کلیسا ها و عمارت‌های قدیمی هستند که بیش‌تر در مرکز شهرستان قرار گرفته اند.
استان بوشهر افزون بر جاذبه‌های طبیعی، به سبب دارا بودن پیشینه تاریخی و سابقه کهن فرهنگی دارای اماکن تاریخی، مذهبی و فرهنگی با ارزشی است که از قابلیت‌های تاریخی و معماری این منطقه حکایت دارند.
استان بوشهر از مهم ترین مناطق جنوبی ایران است که بیش‌تر شهرستان‌های آن از بناهای دیدنی و مکان‌های تاریخی برخوردارند. بناهای تاریخی و معماری استان بوشهر؛ شامل مساجد و مراکز عبادی اسلامی، باغ‌ها و عمارت‌های دیدنی و برج‌ها و قلعه‌های قدیمی می‌شوند.
تپه‌های تاریخی زیادی از جمله تل خندق با معماری مربوط به دوره ساسانی و تل مرو واقع در نزدیکی کاخ هخامنشی در منطقه بوشهر وجود دارند که برای باستان‌شناسان و دانشجویان رشته باستان‌شناسی قابل توجه است.
از میان بناهای قدیمی منطقه؛ کاخ کوروش مربوط به دوره کوروش (بنیان‌گذار سلسله هخامنشی) و کاخ سنگ سیاه که آن هم از بناهای دوره هخامنشی است از اهمیت بیش‌تری برخوردار هستند. گوردختر – که گفته می شود آرامگاه دختر یا خواهر کوروش است- نیز از آرامگاه‌های مهم منطقه است.
کوشک اردشیر یکی دیگر از بناهای شهرستان دشتی است که بنای آن بسیار شبیه به کاخ اردشیر در فیروزآباد بوده و برج قلعه خورموج یکی از آثار شکوهمند تاریخی است که بقایای قلعه عظیم خورموج به شمار می‌آید. سبک معماری این بنا سلجوقی بوده و متاثر از سبک قلعه سازی دوره ساسانی بنا شده است.
گورستان باستانی خارک نیز در تنگستان قرار دارد و به زرتشتیان منسوب است. پل مشیر که روی رودخانه دالکی بنا شده مربوط به عهد قاجاریه است.
مسجد توحید (مسجد برازجانی‌ها)؛ از قدیمی‌ترین مساجد بوشهر است که بنای درخور توجهی دارد. امام زاده عبدالمهیمن نیز در شهر بوشهر واقع شده و گنبد آن از گچ بری‌های زیبایی برخوردار است.
سواحل ماسه‌ای استان بوشهر را می‌توان به عنوان یکی از مهمترین جاذبه‌های گردشگری این استان نام برد که این استان در مجموع بیش از ۷۰۰ کیلومتر ساحل دارد که اغلب این سواحل برای استفاده عموم مردم آزاد است.
نخلستان‌های سرسبز و سربه فلک کشیده شهر آب‌پخش جلوه بسیار دیدنی به این منطقه داده است و هیچ مسافری را بدون توقف اجازه عبور نمی‌دهد. وجود کانال‌های پر آب در دو سمت مسیر ورودی شهر آب‌پخش طراوت و نشاط خاصی به این منطقه بخشیده است تا مسافران نوروزی بتوانند از آب و طبیعت در کنار هم بهره ببرند.
بافت قدیم بوشهر نیز از مهمترین جابه‌های گردشگری استان بوشهر است که با توجه به سبک خاص و منحصر به فرد معماری آن دارای جاذبه‌های بسیار زیادی است.
نقاط مختلف استان بوشهر دارای بازارهای عرضه اجناس خارجی است که افراد زیادی به قصد خرید به این شهرها سفر می‌کنند که شهرهای گناوه و دیلم دارای بازارهای بزرگی برای عرضه اجناس خارجی هستند.
نیروگاه اتمی بوشهر یکی دیگر از اماکن دیدنی بوشهر را می‌توان نیروگاه اتمی بوشهر نام برد که به عنوان یک افتخار در عرصه هسته‌ای ایران محسوب می‌شود.
(۴۶۹)
